تاریخچه جزیره کیش:

جزیره کیش از هزاران سال پیش مسکونی و یکی از پایگاه های بازرگانی در مسیر کشتی های خلیج فارس بوده است.این جزیره با داشتن آب شیرین و فضای سبز طبیعی علاوه بر محلی مناسب جهت استراحت برای تجدید ذخیره اب شیرین نیز درانوردان را بسوی خود جلب میکردر.

هرچند از تاریخ کیش در دوره پیش از اسلام اطلاعات دقیقی در دست نیست اما گفته می شود این جزیره از دوران باستانی مکانی اباد و شناخنه شده بوده است.یونانیان ان را به ونوس -الهه رویش-عشق-زیبایی-شادی-اصالت و مرکور خدای فصاحت و تجارت و فلاحت نسبت می دادند.در سال 365 هجری قمری خاندان بنی قیصر حکومت کیش را در دست داشته و خراج گذار ایالت فارس به شمار می رفتند.تا اینکه اتابکان فارس تصمیم گرفتند که کیش را مستقیما زیر نظر خود اداره کنند و بنی قیصررا براندازند.پایتخت اتابکان که چندی بعد خراج گذار مغولان شدندشهر شیراز بود و یکی از ایشان مظفرالدین ابی بکر بن سعد بن زنگی نام داشت کیش را ضمیمه قلمرو خود ساخت

وقتی استاد سخن سعدی در سده هفتم هجری قمری به کیش رفت این جزیره بزرگترین مرکز تجارت در خلیج فارس و دریای عمان بود و با عربستان-هند چین-سواحل دریای سرخ و افریقای شمالیذداد و ستد داشت.مروارید-اسب-ابریشم-پنبه-کتان و انواع پارچه را به ان نواحی صادر میکرد و عاج فیل و جواهرات و ادویه را وارد می ساخت.کاوش های باستان شناسی در شهر تاریخی کیش در سال 1370 شمسی به منظور جلب گردشگر فرهنگی و در راستای گسترش جذابیت های تاریخی منطقه با توافق سازمان عمران کیش و سازمان میراث فرهنگی اغاز شد

شهر تاریخی حریره در تاریخ 1 شهریور 1376 به شماره ثبت 1886 در فهرست اثار ملی ایران به ثبت رسیده است .استاد سخن سعدی حکایتی در گلستان باب سوم در فضیلت قناعت نقل نموده که در ان تاجر از برنامه ی سفر های آتی خود با سعدی سخن گفته که با توجه به ان حکایت مشخص است که این جزیره مرکز تجاری مهمی در خلیج فارس بوده است و کالاهایی چون گوگرد پارسی ظروف چینی-منسوجات رومی-فولاد ایینه-پارچه الویه با مناطقی چون هند-چین-حبشه-روم-شبه جزیره عربستان داد و ستد می شده است .اوج رونق این جزیره بعد از حادثه زلزله بندر سیراف در سل 367 همراه با سونامی رخ داده که تقریبا این بندر را خالی از سکنه کرد و با مهاجرت تاجران سیراف را به جزیره کیش این جزیره مهمترین بندر تجاری خلیج فارس تا قبل از اشغال پرتغالی ها بوده است

شهر باستانی حریره

بسیاری از مسافران که به جزیره کیش سفر می کنند به سختی باور می کنند که این جزیره روزگارانی دور منطقه ای اباد و یکی از قطب های تجاری میان چین -اروپا و شمال افریقا محسوب می شد.گستره پستی بلندی ها و خرابه های شهر قدیمی حریره حدود 13 هکتار وسعت دارد که بیانگر وجود شهری اباد و بزرگ با جمعیتی نسبتا زیاد بوده و اثار و بقایای بدست امده از این شهر نشان دهنده رونق فعالیت های تجاری ان دوران است کاوش های باستان شناسی در این شهر بخش هایی از هنر معماری و نحوه زندگی مرد مان ان روزگاران را مشخص کرده است

جاذبه های دیدنی

عمارت اعیانی-حمام-بندرگاه تاریخی-مسجد جامع حریره-شربت خانه حریره-درخت سبز-آب انبار سنتی-شهر زیرزمینی کاریز-ساختمان موزه و مرکز میراث فرهنگی کیش-خانه مردم شناسی بومیان کیش-فعالیت های خانه-روستای باغو-مسجد باغو-کشتی یونانی-کافه رستوران هوایی راسپینا-باغ راه-مجموعه هنری و موزه خلیج فارس-سایت آهوان-باغ پرندگان-پارک دلفین ها-پارس سافاریمجتمع گردشگری رز سفید-شتر سواری-میر دوچرخه سواری و اسکوتر-قلعه وحشت-طلسم مومیایی-سینما شش بعدی-شهربازی پیشرفته هایلند-سینما لبخند-کایت موتوردار-پینت بال داریوش-مجموعه ورزشی جاذبه-ماساژ-جنگ های شبانه-کلوپ های دریایی کیش-پلاژها-کیبل اسکی-اسکوتر زیر دریایی-پارک ابی-بازارهای تجاری

پارک ها

پارک گلستان-پارک کاکتوس-پارک هنر-پارک ساحلی مرجان-پارک ساحلی میر مهنا-پارک ساحلی دامون-پارک ساحلی سیمرغ-پارک غروب کیش-پارک تفریحی ساحل کیش-الاچیق های محدوده شهر حریره تا سفتین-پارک مینا-پارک شهر-پارک ساحلی ماهیگیر-پارک کلبه هور

کلمه طالقان از نظر لغوی به معنای تل بلندا و پرتگاه می باشد ویا به عبارتی دیگر کوهستان یا سرزمین بلندی ها است.تاریخ طالقان از گذشته های دور تاکنون دارای تلاطم و فرتز و نشیب هایی بوده و این سرزمین در دوره ای تاریخی قلمرو آماداها و در دوره اسلامی سرزمین آل کیا و مرعشیون بوده است.طالقان به لحاظ وجود آثار تاریخی و طبیعی غنی بوده -قلعه های مرتفع-دریاچه سد و رود شاهرود از شاخص آثار طبیعی بوده آثار تاریخی نیز جایگاه خاصی در این شهرستان زیبا دارد که شامل مقره ها -امامزاده ها-مکان های مقدس-تپه های باستانی و تاریخی -حمام های تاریخی -غارهای طبیعی-ابنیه و گورستان های تاریخی -آبشار ها و طبیعت شگفت انگیز می باشد.در مجموع در شهرستان طالقان بیش از صد و بیست جاذبه تاریخی -فرهنگی و طبیعی شناسایی شده که ۶۷ اثر آن در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است

برخی جاذبه ها:

دریاچه سد طالقان-آبشار چره-آبشار اوچان-رودخانه شاهرود-روستای کلارود-خانه آیت الله طالقانی-درخت قدیمی اسفاران-مقبره پیر و شته-آبشار شله بن-روستای آردکان-آبشار کرکبود-روستای کجیران-قبرستان باستانی گته ده-روستای گلیرد-آبشار اسکان-چنار کهنسال پرگه-دره طالقان-رود طالقان-رود شاهرود

صنایع دستی:

گلیم-رودوزی های سنتی

آبشار شله بن:

یکی از مهمترین جاذبه های گردشگری طالقان در شمال آبادی خسبان قرار دارد از آبادی خسبان رو به شمال و در امتداد رودخانه کوچک آن با طی یک ساعت راهپیمایی ساده می توان به زیر صخره بسیار بلندی که آبشار از فراز آن جریان دارد رسید.پله اول این آبشار تقریبا هفتاد متر و پله دوم آن پنجاه متر ارتفاع دارد .این آبشار در زمستان یخ می زند و جلوه ای دیگر از زیبایی طبیعت را به رخ می کشد

منزل آیت الله طالقانی:

سید محمود طالقانی در پانزده اسفند ۱۲۸۹ در طالقان روستای گلیردزاده شد.در تابلویی که در منزل ایشان نصب شده نوشته است این عمارت خشت و گلی متعلق به میرمصطفی جد آیت الله طالقانی بوده است که بیش از یکصد و پنجاه سال قدمت تاریخی دارد .این مکان برحسب تاکید آیت الله طالقانی به مدت بیست سال محل تعلیم و تربیت مردم این روستا و روستای مجاور بوده است

آبشار کرکبود:

یکی از آبشارهای بسیار مهم و مشهور ایران است که در شهرستان طالقان شمال آبادی کرکبود قرار دارد.برای مشاهده این آبشار از روستای کرکبود رو به شمال در امتداد دره ای شمالی -جنوبی می رویم تا پس از یک ساعت به این آبشار بسیار جذاب و دیدنی برسیم .آبشار کرکبود با ارتفاع بیست متر دارای حجم فوق العاده آب به خصوص در اواخر بهار و اوایل تابستان می باشد که بسیاری از خانواده ها و دوستداران طبیعت را برای تفریح به سوی خود جذب می نماید

دریاچه طالقان:

پشت سدطالقان قرار دارد به طول تقریبی ۱۵ کیلومتر در حد فاصل آبادی های گلینک -میراش-آردکان و آرموت از شمال و یدشت و سنگ بن از جنوب دارای محیطی بسیار جذاب و دلنشین است .کرانه های اطراف این دریاچه به صورت خلیج های کوچکی به داخل مصب رودخانه های دایمی و فصلی که از قدیم الایام به طالقان رود سرازیر می شده اند پیشروی کرده است و باعث به وجود آمدن مناظر بسیار بدیعی از پیشروی آب به خشکی شده اند

جاده آسفالته ای در شمال دریاچه از زیدشت به گلینک و با دور زدن دریاچه از زاویه شمالی به آرموت -آبادی همجوار دریاچه طالقان و از آنجا تا سوهان امتداد دارد که راه دسترسی مناسبی برای استفاده از محیط های پیرامون این دریاچه به شمار می رود.آب این دریاچه سبز رنگ بوده و دارای چندین نوع ماهی است.طالقان رود پس از اتصال تمامی آب های جاری کوهستان های شمال و جنوب این دره به ان وارد این دریاچه می شود.از جمله ساحل های دیدنی آن باید از محوطه مسطح لات فشندک و حوالی زیدشت و به خصوص آرموت به عنوان یکی از نقاط دسترسی به کناره این دریاچه نام برد

منطقه سیستان و بلوچستان در طول تاریخ معبر و گذرگاهی میان شرق و غرب بوده و به همین دلیل ترکیب قومی آن نیز همواره در معرض تغییر -تحول و دگرگونی بوده است.مهمترین محصول منطقه سیستان و بلوچستان گندم است که درصد قابل توجهی از زمین های زیر کشت را به خود اختصاص داده و صنایع آن نیز در اطراف شهرهای بزرگی چون زاهدان قرار گرفته است.شیوه های مختلف معیشت و زندگی موسیقی سنتی و زیبا -صنایع دستی هنرمندانه و جذاب -آثار تاریخی و و معماری کم نظیر شهرهای باستانی چون شهر سوخته که با قدمت بیش از ۳۰۰۰ سال قبل میلاد بیگمان روزگارانی دراز یکی از مهمترین مراکز شهر نشینی آسیا در عصر مفرغ بوده -به همراه جلوه های طبیعی همچون ساحل دریای مکران -منطقه آزاد چابهار -دریاچه مشهور و مذهبی-اسطوره ای هامون سیستان بلوچستان را به یکی از استان های جذاب ایران در زمینه گردشگری تبدیل کرده است.

براساس آخرین تقسیمات کشوری استان سیستان و بلوچستان دارای بیست شهر ستان که عبارتند از : ایرانشهر-چابهار-خاش-زابل-زاهدان-سراوان-نیک شهر-میرجاوه-سبب سوران-مهرستان-دلگان-سرباز-هیرمند-هامون-نیمروز-زهک-کنارک-قصرقند-فنوج-بمپور است و مهمترین آثار باستانی و مناطق گردشگری استان آثار باقی مانده از شهر سوخته -کوه خواجه-سواحل بندر آزاد چابهار -کوه گل افشان بندر تنگ-قلعه های ایرانشهر-قلعه سه کوهه-انجیر معابد نیک شهر و مساجد و قلعه های باستانی

آب و هوا:

این استان تابستان های گرم و طولانی و زمستان های کوتاه دارد.از آنجا که حداقل دما به صفر درجه سانتیگراد میرسد -رویش گیاه در اراضی آبی تقریبا در تمامی طول سال ادامه دارد.عمده بارندگی در زمستان صورت می گیرد.این ناحیه دو فصل متمایز زمستان با درجه حرارت معتدل و خنک در ماه های آذر -دی-بهمن و تابستان گرم در بقیه ماه های سال دارد.در تمام شهرهای استان حداکثر دمای سالانه بالای چهل درجه سانتیگراد گزارش شده است .میانگین حداقل دمای سردترین ماه سال بین حدود دوازده تا سیزده درجه سانتیگراد متغیر است.سردترین شهر استان زاهدان و گرمترین شهر آن ایرانشهر است.در نواحی ساحلی دریای مکران به علت رطوبت ناشی از مجاورت با دریا آب و هوای گرم با رطوبت بیشتری همراه است.

صنایع دستی:

رشته های مختلف صنایع دستی در این استان برگرفته از هنر و فرهنگ مردم این منطقه آفریده می شود.برای مثال سوزن دوزی بلوچ به صورت پیش سینه -جیب-سر آستین -پادامنی-سجاده -نوار- کمربند-کوسن-دستمال-رومیزی-پرده-سفره-اشارپ و پارچه کلک آباژور ارایه می شود.از طرح های اصیل مورد استفاده در سوزن دوزی بلوچ می توان از طرح های گل سرخ-چشم ماهی و مروارید نام برد.پرویوار دوزی و تور دوزی نیز از دیگر انواع رودوزی های بلوچستان است .از جمله صنایع دستی این استان میتوان به سوزن دوزی -سفالگری-گلیم بافی-حصیر بافی-خامه دوزی-فرش بافی و...اشاره کرد.

سوغات و گیاهان دارویی:

شرایط آب و هوایی و ژیومورفولوژیکی این استان سبب سازگاری و وجود گونه های مربوط به رویشگاه های خاص این ناحیه شده است.وجود گیاهان زینتی و دارویی متنوع در این استان زمینه لازم برای سرمایه گذاری در بخش خصوصی را برای شرکت های دانش بنیان به وجود آورده است.وسعت و تنوع آب و هوایی استان موجب بروز تنوع در پوشش گیاهی و غنای منابع طبیعی تجدید شونده شده است.پوشش گیاهی متنوع در سیستان و بلوچستان باعث شده گیاهان دارویی زیادی همچون انغوره -وشا-مورت-گز-روغن-سورنجان یا گل حسرت-ریشه شیرین بیان -زیره سیاه-چای ترش-مریم گلی-بادام کوهی و پونه با فراوانی زیاد در منطقه می تواند رونق بخش بازار و اشتغال و سرمایه گذاری و حتی منبع ارز آوری باشد.

غذای محلی:

غذاهای اصلی این استان عبارتند از:

کباب-آبگوشت شوربا-کباب گوشت مرغ-چامپ--کشک زرد-تباهگ-انباگ-کرایی و کشک بادمجان می باشد.

پیش غذاهای این استان:

کشک زرد-اواع سوپ

استان خراسان شمالی در سال ۱۳۸۳ و پس از تقسیم استان خراسان به سه استان خراسان شمالی -خراسان رضوی-خراسان جنوبی تاسیس گردید.خراسان شمالی ۸ شهرستان به نام های بجنورد-شیروان-اسفراین-مانه و سملقان-گرمه-جاجرم-فاروج و رازوجرگلان ۲۲ شهر ۴۵ دهستان و بیش از ۱۰۰۰روستای دارای سکنه دارد که در مجموع جمعیت آن بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ بالغ بر ۸۶۳۰۹۲ نفر اعلام شده است.مساحت این استان ۲۸۴۳۴کیلومتر مربع است که پانزدهمین استان ایران به لحاظ وسعت محسوب میشود.این استان از شمال با کشور ترکمنستان -از شرق و جنوب با استان خراسان رضوی-از جنوب غربی با استان سمنان و از غرب با استان گلستان هم مرز است.مرکز استان خراسان شمالی شهر زیبای بجنورد است

دیار اقوام و فرهنگ ها:اقوام ساکن در خراسان شمالی را بیشتر تات ها -کرمانج ها-ترک ها و ترکمن ها تشکیل میدهند.وجود اقوام مختلف با فرهنگ ها و آِداب و رسوم متفاوت سبب شده این استان به گنجینه فرهنگ ها شهرت یابد.

تات ها بومیان این استان هستند که به زبان تاتی با گویش خراسانی سخن می گویند.به گفته محققان منشا و تبار مشترک همه تات های ایران به مادها باز می گردد .کردهای این استان شاخه ای از کرمانج ها هستند .کرمانج های خراسان که عمدتا تحت عنوان سه ایل بزرگ زعفرانلو-شادلو و قراچورلو وارد این منطقه شدند.مردم ترک نژاد این منطقه طی دوره ها و قرون مختلف وارد خراسان شده اند و بعضی نیز بومی خراسان می باشند.

ترکمن های مسلمان و اهل سنت استان نیز که سکونتگاه آنها عمدتا در بخش جرگلان شهرستان راز و جرگلان است از ایل گوکلان -طایفه نخورلی -طایفه تکهو طایفه تیره اتا تشکیل میشوند.

هر یک از طوایف در دوره ای به دلایلی به این منطقه آمده و در آن ساکن شده اند.

سیمای طبیعت استان:به تعبیر کارشناسان طبیعت گردی خراسان شمالی یکی از بهترین استان ها به لحاظ طبیعت گردی و به تعبیری بهشت طبیعت گردان است.تنوع گونه های گیاهی و جانوری این منطقه حاصل زیست بوم های طبیعی بی نظیر در سرتاسر استان است.

ارتفاعات آلاداغ و کپه داغ که قله های مهمی همچون یامان داغی -سالوک-چوپان و شاه جهان را دارند از گستره زیست کوهستانی خراسان دشمالی محسوب میشوند.

جنگل های هیرکانی خراسان شمالی با بیش از ۲۵ هزار هکتار مساحت در مناطق جوزک-درکش و هاورقرار گرفته اند .این جنگل ها بخشی از مجموعه عظیم جنگل های مختلط کاسپینی هیرکانی هستندکه از کشور آذربایجان آغاز میشود و در استان های خراسان شمالی پایان می یابد .با قدمتی که به دوران سوم زمین شناسی باز می گردند .

جنگل های هیرکانی را قدیمی ترین جنگل های دنیا می دانند .همچنین به دلیل قرارگیری در ناحیه نیمه مرطوب این منطقه از نظر اکولوژیکی از اهمیت بسیار زیادی در زمینه های مطالعاتی و تحقیقاتی برخوردار است.جنگل های هیرکانی ایران در سال ۲۰۱۹در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیدند.

رودخانه اترک تنها شریان حیاتی دایمی در شمال شرق کشور با داشتن چشمه سارها -سدها و آبگیر های کوچک -همچنین نیزارها-بیشه های طبیعی و اولنگ زارهای حاشیه اش -زیستگاه های مناسبی را جهت انواع پرندگان بومی و مهاجر و حیات وحش فراهم آورده است .وجود این رودخانه در این منطقه سیمای این کلان اکوسیستم را کامل تر می کند.

این رودخانه به عنوان یک اکوسیستم خاص طبیعی اثرات مثبتی را بر تعادل آب و هوا و اقلیم منطقه بر جای گذاشته و از دیدگاه اکولوژیکی و زیست محیطی نقش مهمی را ایفا می نماید.

خراسان شمالی بیش از ۱۳ هزار و ۶۹۵ هکتار ذخیره گاه جنگلی از گونه های ارس-زالزالک-فندق-گردو-انجیر-انار-بلوط-انگور وحشی و....دارد.تعداد گونه های گیاهی در این استان ۱۱۰۰ گونه است که بین ۱۱۰ تا ۱۵۰ گونه گیاهان دارویی ۷۰ تا ۹۰ گونه گیاهان انحصاری در معرض خطر ۴۰ تا ۵۰ گونه گیاهان آسیب پذیر وجو دارد.تنوع و رویش طبیعی گیاهان دارویی به علت شرایط اقلیمی خاص این استان و وضعیت توپوگرافی منطقه است .انغوزه-باریجه-گون-کتیرا-کندل-بومادران-افسطین-کاسنی-خاکشیر اصل-کاکوتی-شیرین بیان-مریم گلی-زرشک و زیره سیاه از جمله گیاهان دارویی شاخص خراسان شمالی هستند.

سوغات و صنایع دستی:

اصلی ترین سوغات شهرستان بجنورد آبنبات است که بیشتر به همراه چایی مصرف می شود.در بجنورد آبنبات با طعم های مختلف تولید میشود که علاوهن بر مصرف داخلی به خارج از استان و برخی کشورهای اطراف هم صادر میشود.از دیگر سوغاتی های استان می توان به انواع کشک و قره قوروت روغن حیوانی محلی -عسل-زعفران-آجیل فاروج-گردو و برنج محلی استان اشاره کرد.

صنایع دستی استان خراسان شمالی شهرتی درخور دارد.گلیم سفره کردی -فرش و پشتی ترکمنی-چاروق و....دارای مهر اصالت یونسکو هستند.قالی دوروی ابریشم -گلیم و جاجیم -رودوزی های سنتی -زیورآلات سنتی -پلاس-نمد-لباس های محلی کردی-ترکی و ترکمنی-چوخه کلاه کرکی-نساجی سنتی-جوراب بافی -ابریشم بافی-نمدمالی-نگارگری-معرق و ساخت ساز سنتی از دیگر صنایع دستی مطرح استان می باشد

رویدادهای گردشگری استان:

ـ کشتی با چوخه بزرگترین رویداد ورزشی سنتی ایران است که در طول سال و بیشتر در ایام نوروز در اسفراین برگزار میشود

ـ کشتی آلیش همان کشتی سنتی ترکمن هاست که در اعیاد و جشن عروسی ترکمن ها برگزار میشود

ـ کورسهای بهاره و پاییزه اسب اصیل ترکمن از رویدادهای پر استقبال مردم محلی مخصوصا ترکمن ها محسوب میشود که در فصول بهار و پاییز یا در مناسبت های فرهنگی مذهبی همچون عروسی و اعیاد مذهبی در برخی روستاها و شهرهای شهرستان برگزار میشود

ـ آیین مذهبی نخل گردانی که در ایام تاسوعا و عاشورا در شهر جاجرم برگزار میشود و قدمتی ۲۰۰ ساله دارد

ـ آیین شکرگزاری برداشت محصول که همه ساله در روز جمعه هفته اول یا دوم مردادماه برگزار میشود .ذبح گوسفند-سینه زنی-سخنرانی-نذرو نیاز و خواندن دعا برای برکت و فراوانی محصولات کشاورزی و طلب بارش باران بخشی از این مراسم است.

ـ جشنواره آیین سمنو پزان هر ساله در محوطه مسجد تاریخی جامع شهر برگزار میشود.از برنامه های جانبی این رویداد پوشیدن لباس های سنتی-خواندن اشعار قدیمی همزمان با پخت سمنو و نوروز خوانی است.

ـ جشنواره موسیقی اقوام که با هنرنمایی اقوام مختلف در عرصه موسیقی هر ساله از عید قربان تا عید غدیر در پارک تفریحی بجنورد برگزار میشود

مکانهای تاریخی-فرهنگی گردشگری استان:

ـ آیینه خانه مفخم

ـ عمارت مفخم

ـ خانه جاجرمی

ـ مجموعه سبزه میدان

ـ خانه بانک ملی

ـ چهار تاقی تیموری

ـ شهر تاریخی بلقیس

ـ بنای سنگی اسپاخو

ـ قلعه جلال الدین

ـ رباط قره بیل

ـ مسجد جامع جاجرم

ـ حمام تاریخی جاجرم

ـ گرمابه تاریخی و موزه مردم شناسی فاروج

ـ منطقه نمونه گردشگری بش قارداش

ـ منطقه نمونه گردشگری بابا امان

ـمنطقه نمونه و روستای هدف گردشگری اسفیدان

ـ روستای زوارم

ـ روستای اسطرخی

ـ روستای رویین

ـ روستای میلانلو

ـروستای بیدواز

ـ روستای درکش

ـ روستای یامان داغی و جنگلهای هاور

ـ منطقه حفاظت شده میاندشت

ـ روستای خسرویه

ـ روستای استاد

ـ پارک ملی و منطقه حفاظت شده ساریگل

ـ پارک ملی و منطقه حفاظت شده سالوک

پل تاریخی پل دختر :این اثر شگفت انگیز از سازه های تاریخی دوره ساسانیان است که بر فراز رودخانه سرکش کشکان ساخته شده است.برخی دلیل نام گذاری آن را به پلدختر منتسب دانستن پل به نام ایزد بانو اناهیتا می دانند.این پل تاریخی در قرن چهارم هجری قمری مورد ممت قرار گرفته است اما هم اکنون تنها یک دهانه از طاق های آن به جا مانده و جاده از زیر آن عبور می کند.پلدختر در مسیر ارتباطی بین شهرهای شاپور خواست و جندی شاپور قرار داشته و از اهمیت راهبردی برخوردار بوده است.ارتفاع تنها طاق بر جای مانده پل ۱۸ متر از سطح جاده و ۳۰ متر از آب رودخانه و عرض آن ۱۱/۳۰ متر است.جهت پل شرقی -غربی و طول آن ۲۷۰ متر است.

غار کلماکره:کلما کره برگرفته از دو واژه کلما به معنای ماورای کل و کره به مفهوم درخت انجیر است .که در دیواره صخره ای یکی از دره های ککوه مهله به نام دره هفت چشمه قرار دارد.این غار طبیعی و شکوهمند در ۱۵ کیلومتری شمال غرب شهر پلدختر واقع شده است.

ارتفاع محل غار از سطح دشت حدود ۶۵۰ متر و مساحت فضاهای شناخته شده آن حدود ۴۳۰۰ متر مربع است .طول غار حدود ۷۰۰ متر از چهار تالار نسبتا بزرگ و رفیع همچنین دهلیز ها و راهروهای ورودی تشکیل شده است .غار کلماکره در سال ۱۳۶۸ کشف و مورد بررسی قرار گرفت.پژوهش انجام شده اشیا منسوب به غار با توجه به کتیبه های موجود بر روی آن ها بهره برداری از این مکان طبیعی و حیرت انگیز را به دوران ایلام نو یعنی حدود ۷۰۰ سال قبل از میلاد نسبت می دهد.بر اساس آنچه از متن کتیبه ها مشخص شده است برای نخستین بار به نام یک سلسله پادشاهی به نام سمتی ها و سرزمینی به نام ساماتوره و پادشاهی به نام امپی ریش -دابالا-اون زی کیلیک و.... آشنا می شویم

غار کوگان:غار کوگان در ۵۱ کیلومتری جنوب خرم آباد و در روستایی به همبن نام قرار گرفته است .این غار از دو طبقه متصل به هم و به صورت دستکند تشکیل شده و در مجموع شامل ۱۵ فضای کوچک و بزرگ و ۶ آب انبار است و مساحت کل آن ۳۴۰ متر است .این غار که از جمله غارهای دستکند در کشور به شماره می رود.احتمالا به منظور نیایش و اجرای مناسک مذهبی در آیین مهر (میتراتیسم)در دوره اشکانی ایجاد شده و در قرون ۷و۸ هجری مجددا مورد بهره برداری قرار گرفته است.

کاروانسرای چمشک:این کاروانسرا با مساحت ۴ هزار متر مربع در منطقه چمشک از توابع شهرستان پلدختر و در مسیر راه باستانی شاپور خواست به خوزستان قرار گرفته است.شکل اصلی بنا به صورت چهارضلعی و ارتفاع آن به ۵ متر میرسد.ورودی آن به سمت جنوب و هلالی شکل است.این بنا دارای ۱۲ اتاق است که بعضی از اتاق ها برای سکونت کاروانیان و تعدادی دیگر از اتاق ها جهت نگهداری چارپایان مورد استفاده قرار می گرفته است.مصالح مورد استفاده در این بنا سنگ-گچ و ملات می باشد.و دارای بارویی با کنگره های نیم دایره تزیینی است بنای مذکور مربوط به دوره صفویه (شاه عباس اول)می باشد.

بردشیر یا سنگ شیر:بردشیر یا سنگ شیر نوعی آیین و رسم گور آرایی (آراستن گور)در میان قوم بختیاری است که در میان سایر اقوام دیده نشده یا کمتر مشاهده شده است .پیشینه استفاده از نماد شیر در فرهنگ و ادبیات ایرانیان ریشه ای باستانی دارد .شیر سنگی یا برد شیر تندیس هایی است که مردم الیگودرز در قدیم الایام برای سنگ قبرهای متوفیان خود به کار می بردند .قبرستان روستای پز الیگودرز نیز یکی از قبرستان های قدیمی است که قدمت مقبره های شیر سنگی یا برد شیر های آن به اواخر دوره قاجار می رسد.قرار دادن شیر سنگی بر مزار چهره های سرشناس و بزرگان ایل یکی از آیین های عشایر بختیاری بوده تا یاداور تاریخ پر فراز و نشیب این قوم باشد.شیر در فرهنگ اقوام ایرانی جایگاه ویژه ای دارد و مجسمه های شیر سنگی الیگودرز که به نماد شجاعت رشادت مردانگی این قوم به کار می رفته در گویش بختیاری برد شیر گفته میشود.و با توجه به جایگاه متوفی در نزد ایل در اندازه های مختلف ساخته می شده است.از آنجا که مردم این منطقه شیر سنگی ها را به نشان دلیر مردی بر روی قبر مردگان نصب می کردند این اشکال را تنها برای متوفیان مرد به کار می بردند و برای متوفیان زن از سنگ قبرهای هم سطح با قبر استفاده می کردند

غار دورک-ارجنک و دزور:در شهرستان الیگودرز سه غار دستکند بزرگ وجود دارد.که شامل غار ارجنک غار دورک -غار دز ور است.این سه غار بزرگ غارهای بزرگ شرق لرستان محسوب می شوند .غار دورک سه طبقه غار دزور دو طبقه و غار ارجنک پنج طبقه است .پیشینه سکونت در غار ارجنک و غار دورک با توجه به سفالینه هایی که از آنجا کشف شده به دوره اشکانیان بر میگردد.گمان می رود برای مراسم و آیینهایی نیایشی (مهرپرستی)مورد استفاده قر ار می گرفته است .در دوره های بعدی به ویژه دوره های اسلامی قرن های ششم هفتم و هشتم این غارها مورد استفاده قرار می گرفتند .احتمال می رود کاربری های آن ها در این دوران دفاعی و به منظور اقامت های اضطراری بوده است.

مسجد امام:نامهای دیگر این مسجد -مسجد شاه یا مسجد سلطانی می باشد.قدمت این اثر تاریخی به دوره قاجار باز می گردد .این بنای عظیم با وسعتی قریب به هفت هزار متر مربع بزرگترین مسجد تاریخی غرب کشور است.احداث بنای مسجد در سال ۱۲۰۳ صورت گرفته است.مسجد امام در مجاورت بازار اصلی بروجرد در خیابان جعفری قرار دارد.

مسجد جامع بروجرد:این بنای ارزشمند از جمله مساجد قرون اولیه اسلامی در ایران می باشد و قدیمی ترین بخشی که از کاوش های عملی در آن شناسایی شده است به اواسط قرن سوم هجری قمری می رسد.به لحاظ گونه شناسی مسجد از نوع تک ایوانی و شامل بخش های اصلی :گنبد خانه شبستان غربی و شرقی -شبستان زمستانی-ایوان-مناره و یک آبریزگاه مجرا و خارج از فضای اصلی مسجد میباشد.

امامزاده جعفر:این بنای تاریخی-زیارتی در مجاورت یکی از قبرستان های قدیمی شهر بروجرد قرار دارد .براساس مستندات موجود شخص مدفون در آن یکی از نوادگان امام سجاد می باشد.زمان احداث بنا به قرون هشتم و نهم هجری قمری باز می گردد که احتمالا بنای فعلی بر روی مقبره ای قدیمی تر ساخته شده است .شاخص اصلی این اثر تاریخی -گنبد رفیع و خاص آن است که به صورت اورچین و نظیر مناطق گرمسیر کشور ساخته شده است .این اثر تاریخی مذهبی در طول حیات خود الحاقات و تعمیرات اساسی به خود دیده که مهمترین آن ها ساخت و نصب یک در چوبی و منبت کاری است که از یادگاری های دوران صفوی در این بنای تاریخی می باشد.

تکیه موثقی:این عمارت قدیمی از معدود کوشک های باقیمانده شهر بروجرد است.این بنا در وسط باغی به وسعت ۵ هزار متر مربع قرار داشته و در سه طبقه احداث شده است .فضای اصلی این بنا تماما از خشت ساخته شده و با تزیینات آجری بر روی بدنه مزین گردیده است .این فضا شامل یک هشتی گنبدی شکل سه اتاق بزرگ با سقف های مرتفع و یک مهتابی مشرف بر فضای باغ پیرامون می باشد.علاوه بر فضاهای مذکور عمارت دارای یک اتاق منفرد و هشت ضلعی است که در بالای بام به شکل زیبایی احداث و بهره مندی از طبیعت پیرامون و فضای دلنواز باغ را به حد اعلا خود رسانده است.این بنای تاریخی اکنون به عنوان مرکز آموزش صنایع دستی و هنرهای سنتی مورد استفاده قرار می گیرد.

خانه افتخار الاسلام:این خانه ارزشمند تاریخی یکی از گونه های شاخص منازل مسکونی شهر بروجرد می باشد.خانه مذکور مشتمل بر سه بخش اصلی شامل:بخش های بیرونی -داخلی و حیات خلوت می باشد.بخش بیرونی این اثر تاریخی سال ها پیش تجدید بنا گردیده و قسمت داخلی شامل :فضاهای تعریف شده ای نظیر حیاط اصلی-تالار هفت دری -پس تالار شبستان زمستانی -آب انبار -حمام اختصاصی-مطبخ و...می باشد.که به طرز بسیار ماهرانه ای ارتباط بین فضاهای آن برقرار گردیده است.این خانه تاریخی در خیابان صفا کوچه آقا احمدی قرار دارد.

استان با ۱۱ شهرستان و به مرکزیت شهرستان خرم آباد با حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفر جمعیت سیزدهمین استان بزرگ کشور است و در غر ب ایران واقع شده است سرزمینی کوهستاغنی که سراسر آن را کوه های زاگرس پوشانده و دارای آب و هوای معتدل و چهار فصل می باشد.

براساس یافته های باستان شناسی این منطقه یکی از نخستین سکونت گاه های قدیمی بشر استکه قدمت آن به بیش از ۵۴ هزار سال قبل برمی گردد .مفرغ لرستان از شهرت باستان شناسی زیادی برخوردار است و لرستان تنها استان کشور است که به دلیل اهمیت فوق العاده تاریخی یکی از چهار بخش اصلی موزه ملی ایران را به خود اختصاص داده به طوریکه اشیا مفرغی لرستان زینت بخش موزه های مهم دنیاست .قلعه زیبای فلک الافلاک خرم آباد یا دژ شاپور خواست (نام قدیم خرم آباد)پل شکسته-غارکوگان-غار کلدر و معبد مهری خرم آباد غار کلما کره پلدختر و سنگ نگاره های هومیان کوهدشت به عنوان بخش کوچکی از اثار تاریخی و میراث فرهنگی به جای مانده از دوره ساسانیان و قبل از ان -آبشارهای زیبای بیشه -نوژیان-آب سفید -وارک-چکان و افرینه کنار دریاچه گهر دورود یکی از زیباترین دریاچه های طبیعی ایران در ارتفاعات حفاظت شده اشترانکوه که به نگین اشترانکوه معروف است و آثار مذهبی تاریخی و طبیعی از جمله مسجدجامع سراب ونایی و تپه چغا در بروجرد تونل برفی ازنا - تنگه شیرز و غارمیرملارس در کوهدشت - سراب های کهمان -زز و هنام درالشتر-منطقه آب گرمه و آبشار -غسلگه در نورآباد-تالاب ها و منطقه زمین لغزش سیمره در پلدختر-لاله های واژگون و آِبشار سفید در الیگودرز و پل کشکان دوره چگنی -لرستان را به یکی از استان های گردشگر پذیر کشور تبدیل کرده است.

پیشینه تاریخی لرستان:

لرستان در جنوب غربی ایران از اواخر دوره پلاستوسن (دوران چهارم زمین شناسی )دارای شرایط اقلیمی سازگاری بوده است .وجود آب سرشار-غذای کافی-انواع گیاهان مرتع و جنگلی غنای حیات وحش و سوخت فراوان را می توان از مهمترین عوامل استقرار بشر در این خطه برشمرد.

اهمیت دره خرم آباد و غارهای پیش از تاریخی آن باعث شده که در سال های ۱۹۶۳و۱۹۶۵ میلادی پروفسور فرانک هول از دانشگاه رایس و کنت فلاتری از دانشگاه میشیگان -دره خرم آباد را به عنوان مرکز مطالعات پیش از تاریخی انتخاب نمایند.

در بررسی های به عمل امده توسط ایشان ۱۷ محوطه پارینه سنگی جدید و پناهگاه های پاسنگر مربوط به دوره فراپارینه سنگی مورد گمانه زنی و کاوش قرار گرفتند.

جاهای دیدنی لرستان:

قلعه فلک الافلاک:که با نام دوازده برجی هم شناخته میشود این بنا بر فراز تپه ای مشرف به شهر خرم اباد در مرکز شهر قرار گرفته و چشم گیرترین اثر تاریخی و گردشگری در این شهر است .تاریخ ساخت این قلعه به دوره ساسانیان برمی گردد .ساسانیان شهری با نام شاپور خواست در حدود منطقه کنونی خرم آباد ساختند که بعدها ویران شد و در حدود سده هفتم هجری خرم آباد فعلی به جای ان بنا گردید.

گمان می رود که قلعه فلک الافلاک همان دژشاپور خواست باشد که در دوره ساسانی کاربرد حکومتی و نظامی داشته است.از قرن ششم هجری پس از شکل گیری شهر جدید خرم اباد این قلعه نیز به نام خرم اباد معروف شده است و نام فلک الافلاک در دوره قاجار به ان اطلاق شده است .

مقر حکومتی حکمرانان -خزانه داری حکومتی و زندان سیاسی از مهم ترین کاربردهای قلعه در گذشته محسوب میشود این اثر ارزشمند در سال ۱۳۵۴ با راه اندازی موزه مردم شناسی و مفرغ های لرستان به موزه تبدیل شده است

مناره آجری:این یادمان ارزشمند در پارک میدان امام حسین خرم آباد واقع شده است بنایی است آجری و استوانه ای شکل که بر پایه مکعبی از جنس سنگ ساخته شده است .

احتمالا این بنا جهت راهنما و هدایت کاروان ها بوده است .با توجه به کاوش های صورت گرفته در حاشیه این مناره و وجود بقایای معماری سنگی و گچی با دیوارهای ضخیم میتوان گفت که در گذشته تاسیساتی از قبیل کاروانسرا و مسجد در حاشیه این بنا وجود داشته است با توجه به سبک معماری بنا و نوع تزیینات آجری آن میتوان گفت تاریخ ساخت این اثر به قرن پنجم و فرمانروایی آل بویه برمیگردد.

بنای میرملاس:ساختمان میرملاس در دوران پهلوی اول برای شهرداری ساخته شد و در همان دوران به عنوان بلدیه خرم آباد مورد استفاده قرار گرفت.این بنای تاریخی در مرکز خرم آباد قرار دارد و دارای تزیینات نمای آجری در جبهه شرقی است.نام میرملاس برگرفته از مکان نقاشی های صخره ای میرملاس شهرستان کوهدشت میباشد.

حمام گپ:این اثر تاریخی در دوره صفویه ساخته شده است .این حمام مشتمل بر بینه -سر بینه-میان در-گرمخانه و تون است.

خانه آخوند ابو:این بنا متعلق به شخصی به نام میرزا محسن قاضی -قاضی القضات شهر بوده که در این ساختمان به کار قضاوت مشغول بوده است (اواخر قاجار و اوایل پهلوی)بنای مذکور در یکی از محله های قدیمی تاریخی خرم آباد به نام محله درب بابا طاهر در خیابان امام خیابان دوازده برجی روبروی قلعه فلک الافلاک واقع شده است.

پل شکسته:پل شکسته یا پل شاپوری یکی از شاهکارهای معماری دوره ساسانیان محسوب میشود و در جنوب شهر خرم آباد واقع شده است.پل شاپوری عامل ارتباط غرب استان لرستان با شرق و از آنجا به خوزستان و تیسفون بوده است .این پل حدود ۲۳۰ متر طول و بیش از ۱۹ چشمه طاق داشته که در حال حاضر فقط ۵ چشمه طاق از انها باقی مانده است .مصالح به کار برده شده در ساخت این پل سنگ ملات و گچ و ساروج -قلوه سنگ های رودخانه ای و لاشه سنگ در چشمه طاق ها بوده است.

سنگ نوشته :این کتیبه به خط کوفی و بر قطعه سنگ بزرگی به ارتفاع سه و نیم متر نوشته شده است و قدمت آن به قرن ششم هجری قمری و دوره سلجوقیان می رسد .این اثر تاریخی مربوط به دوره ابوسعید برسق کبیر از امرای سلجوقی است و در حدود سال ۵۱۳هجری قمری نوشته شده است کتیبه مذکور در خیابان شریعتی قرار دارد 

گرداب سنگی:این اثر در شمال غربی شهر خرم آباد قرار دارد گرداب سنگی به صورت یک دیوار عظیم سنگی و مدور بر دور تا دور چشمه های فصلی ایجاد شده است قطر داخلی دیواره این بنا ۱۸ متر با محیط ۲۵۶ متر و پهنای بیش از ۳ متر است این بنا دارای دریچه ای به ابعاد۹۰ در ۱۶۰ سانتیمتر برای هدایت آب آشامیدنی و توزیع آب در سطح شهر -مشروب نمودن اراضی و بهره برداری از آسیاب های آبی مورد استفاده قرار گرفته است

موقعیت جغرافیایی:

شهرستان شاهرود بزرگ ترین و پر جمعیت ترین شهرستان استان سمنان است که در میانه محور ارتباطی تهران - مشهد قرار گرفته و ۵۱ هزار و ۴۱۹ کیلومتر مربع وسعت دارد

پیشینه تاریخی:

قدمت تاریخی در این شهرستان بر اساس گمانه زنی های باستان شناسان و حفاری های بعمل آمده در تپه تاریخی ده خیر به هزاره هشتم قبل از میلاد و تپه سنگ چخماق بسطام به هزاره ششم تا هفتم قبل از میلاد مسیح می رسد .آثار به دست آمده دوره نوسنگی در حفاری اخیر تپه تاریخی عمادالدین ۲ شهر شاهرود نیز گواهی بر این مدعاست در کنار جاذبه های طبیعی جاذبه های تاریخی نیز دارای اهمیت فراوان است

میراث فرهنگی:

این شهرستان دارای ۱۴۹ اثر تاریخی معنوی و طبیعی ثبت در فهرست آثار ملی است.از مهمترین آثار تاریخی این شهرستان میتوان به محوطه های تاریخی ارزشمند مجموعه های تاریخی-فرهنگی بسطام و خرقان (در شرف ثبت جهانی )بازار شاهرود بنای بلدیه (موزه شاهرود)مساجد و تکایا و بافت های تاریخی اشاره نمود

جاذبه های گردشگری:

شهرستان شاهرود با دارا بودن جاذبه های گردشگری متعدد جلوه های طبیعی و منحصر به فردی را به خود اختصاص داده است.جنگل ابر با چشم اندازهای طبیعی زیبا مناطق حفاظت شده توران و خوش ییلاق با حیات وحش نادر همچون یوز پلنگ اسیایی گور خر ایرانی و زاغ بور از قابلیت های توسعه گردشگری این شهرستان بشمار میروند

مناطق نمونه گردشگری:

شهر نمونه گردشگری بسطام -جنگل ابر -جنگل اولنگ -زیستکره توران -خوش ییلاق -مجن و آبشار تنگه داستان -فرحزاد و چشمه هفت رنگ -منطقه رضا آباد و جنگل قطری

روستاهای هدف گردشگری:ابر-قلعه نو-خرقان-ابرسج-تاش-رضا اباد-قلعه بالا-طرود-زمان اباد و محور گردشگری گیور -دزیان

صنایع دستی:

دست بافته های سنتی کلاته خیج-نمدمالی روستای ابرسج -جاجیم- گلیچ و چوقا (نوعی پارچه پشمی) در شهر مجن-منبت چوب در دهملا -هچنین ساخت سازهای سنتی -قلم زنی و گلیم بافی-تراش سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی -سفال و سرامیک-گره چینی -خراطی و رودوزی های سنتی از جمله رشته های فعال در این شهرستان شناخته میشود

سوغات:

از مهمترین سوغات شهرستان شاهرود میتوان قیسی برگه زرد آلو انگور نقل و نبات حلوا سیاه حلوا کنجدی و انواع نان نام برد

استان سمنان دارای بیش از یک هزار و ۸۳۸اثر تاریخی شناسایی شده است و بیش از ۷۹۳ اثر از این تعداد در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است .

مردم این استان از گذشته های دور به مردمی اخلاق مدار معروف بوده اند و به حتم امنیت و آرامش را در استان سمنان تجربه خواهید کرد

استان سمنان در دامنه های جنوبی سلسله جبال البرز واقع شده است و ارتفاع استان از شمال به جنوب کاسته و به دشت کویر ختم میشود .این استان با وسعتی حدود ۹۶۰۰۰کیلومتر مربع ۵/۶ درصد از مساحت کشور را به خود اختصاص داده و از این لحاظ ششمین استان کشور است .استان سمنان از جانب شمال به استان مازندران از جنوب به استان اصفهان از مشرق به استان خراسان و از مغرب به استان تهران ارتباط دارد .مرکز این استان شهر سمنان می باشد و دارای هشت شهرستان شاملسمنان-شاهرود-دامغان-گرمسار-مهدیشهر -میامی و آرادان و سرخه است.

استان سمنان در دامنه های جنوبی سلسله جبال البرز واقع شده است و ارتفاع استان از شمال به جنوب کاسته و به دشت کویر ختم میشود

این سرزمین در گذشته جزو چهارمین ایالت تاریخی (ورن)(ورنه)از تقسیمات شانزده گانه اوستایی در دوران باستان بوده است.

ورن یا ورنه متشکل از صفحات جنوبی البرز و خوار شامل سمنان-دامغان-خوار(گرمسار)-مهدیشهر-فیروزکوه-شهمیرزاد-لاسگرد-هفدر-ده نمک-آهوان-قوشه و نقاط کوهستانی مازندران بوده است 

در تمام دوره حکومت مادها و هخامنشیان یا کومشان (قومس بعد از اسلام)جزو ایالت بزرگ (پارت)یا پرثوبه شمار می رفت

تنوع آب و هوایی پوشش گیاهی متنوعی را نیز در این استان به وجود اورده است به طوریکه در قسمت جنوب گونه های کویری و بیابانی و در بخش میانی استان گونه های نیمه بیابانی و در بخش شمالی گونه های سردسیر و جنگلی را می توان مشاهده کرد .

گیاهان کویری که در این استان قابل مشاهده هستند عبارتند از تاغ و گز -خارشتر-اسپند-گون و درمنه و از مهم ترین گونه های گیاهی در مناطق شمالی استان خانواده سوزنی برگان ارس سرو و درختچه زرشک است

پیشینه هنرهای دستی در این استان به بیش از شش هزار سال میرسد.هنر سفال و سرامیک در استان سمنان حدود شش هزار سال قدمت دارد و پیشینه هنر نساجی سنتی گلیم بافی رودرزیهای سنتی و منبت چوب در این استان نیز به حدود ۲۰۰ تا ۵۰۰ سال قبل بر می گردد

مسجد جامع سمنان:

مسجد جامع سمنان مجموعه ای از معماری دوره های مختلف تاریخی را در معرض چشم بازدید کنندگان پدیدار میسازد.مناره سلجوقی -شبستانایلخانی-کتیبه های ایلخانی -گنبد وایوان تیموری

مسجدامام خمینی:

یا مسجد سلطانی -شاهکار مساجد قجری است که تزیینات فاخری را در معماری زیبا در معرض بازدید علاقه مندان قرار داده است 

نشانی:میدان امام خمینی خیابان امام خمینی

خانه تدین:

خانه تاریخی تدین یکی از خانه های زیبای قاجاری شهر سمنان است و شامل حیاط های اندرونی و بیرونی اتاق های چهارفصل -حجیم ترین بادگیر استان -شاه نشین-حوض خانه-تالارو....میباشد

خانه کلانتر:

خانه ای تاریخی متعلق به دوره فتحعلی شاه قاجار و دارالحکومه قجری بوده که بلندترین بادگیر تاریخی استان سمنان را در خود جای داده است.نشانی:ضلع غربی میدان ابوذر

خانه طاهری:

از خانه های زیبای سمنان است متعلق به اوایلف دوران پهلوی ستون ها ایوان ها بادگیر کوچک زیبا اتاق های تابستان نشین و زمستان نشین حیاط های تو در تو و مطبخ از عناصر تشکیل دهنده خانه طاهری می باشد

نشانی:خیابان ابوذرکوچه شهید مهدوی بن بست توحید

دروازه ارگ:

بنایی است متعلق به دوره فتحعلی شاه قاجار دارای نقوش تزیینی زیبای هفت رنگ و معقلی با کتیبه ای منحصربه فرد از نبرد رستم و دیو سپید که از دروازه ای شمالی شهر سمنان می باشد

عمارت و باغ امیر:

بنایی است فاخر مربوط به دوره پهلوی که در جنگ و جهانی دوم پایگاه فرماندهان متفقین بوده است و در حال حاضر یکی از موزه های شهر سمنان در این مجموعه قرار دارد.نشانی:بلوار میرزا بزرگ شیرازی-کوچه هشتم شرقی

موزه گرمابه پهنه:

این گرمابه در دوران تیموری و در عهد سلطنت میرزا ابوالقاسم بابرخان پادشاه تیموری ساخته شده است در حال حاضر این گرمابه محل موزه باستان شناسی استان می باشد

نشانی:خیابان امام خمینی راسته بازار پایین تکیه پهنه